Het principe van ecodesign (synoniem voor ‘milieugerichte productontwikkeling’) van een product kadert binnen een globalere milieuvisie.
Net als de industriële ecologie en de functionaliteitseconomie situeert dit aspect van de circulaire economie zich aan het begin van het proces, nl. bij het ontwerp.
Ecodesign is bedoeld om, met dezelfde eigenschappen en prestaties, de negatieve invloeden van het product op het milieu gedurende de ganse levenscyclus te beperken.
Hierbij wordt rekening gehouden met alle levensfasen van het product.
Vervaardiging:
Het product moet zodanig ontworpen worden dat de impact op het milieu zowel bij het ontwerp als tijdens het gebruik beperkt blijft.
Er moet worden nagedacht over het gebruik ervan zodat de wijze van vervaardiging aangepast wordt aan de gebruikers.
Er moet ook nagedacht worden over de geschikte materialen zodat het gemakkelijk hersteld en gedemonteerd kan worden.
Elk onderdeel van het product moet van de andere gescheiden kunnen worden zodat het aan zijn levenseinde gemakkelijker gerecycleerd kan worden.
Ecodesign is een factor waarop bedrijven concurrentieel en innovatief kunnen inspelen.
Verdeling:
Net als bij de vervaardiging moet het energieverbruik bij de verdeling van het product maximaal beperkt worden.
Lokaal produceren blijft de eenvoudigste en beste oplossing om de CO2-impact van het vervoer te beperken en laat bovendien toe om de tewerkstelling lokaal te verankeren.
Gebruik:
Het ontwerp moet zodanig uitgedacht worden dat de impact van het product op het milieu tijdens het gebruik beperkt blijft:
- Bij energieverbruikende producten kiezen voor groene energiebronnen.
- Voortdurend werken aan de levensduur van het product zodat het langer gebruikt kan worden.
- Zorgen dat de gebruiker het product gemakkelijk kan demonteren en herstellen alsook betaalbare wisselstukken aanbieden.
Terugwinning:
Het product moet zodanig ontworpen worden dat alle onderdelen optimaal gerecycleerd kunnen worden.
Elke grondstof moet van de andere gescheiden kunnen worden zodat ze gemakkelijker hergebruikt of gerecycleerd kan worden.
Elk ecologisch ontworpen product moet 100% recycleerbaar zijn.
Tegenwoordig bestaan er labels en certificeringen voor producten die op een groene manier vervaardigd zijn.
Deze manier van ontwerpen van een product gaat evenwel volledig in tegen de huidige trend waarbij de geplande veroudering, de modeverschijnselen en de allesbepalende reclamewereld de bevolking tot overconsumptie dwingen.
Filosofisch gezien moeten we de these ‘consumptie = groei = vooruitgang’ ter discussie durven stellen.
Principes als milieugerichte productontwikkeling en de functionaliteitseconomie moeten hand in hand gaan om efficiënt en economisch leefbaar te zijn.
De grote beleidsmakers van deze wereld of op kleinere schaal de leden van elke regering moeten zich bewust zijn van de maatschappelijke rol die zij in die omschakeling spelen.
Van hen komen de beslissingen die de omvorming naar die nieuwe economie zullen teweegbrengen.
Op dit ogenblik zullen alle initiatieven uitgaande van verenigingen, industriële of particuliere actoren – hoe lovenswaardig en noodzakelijk ook – maar weinig concrete impact hebben als er geen wetten komen om dat proces te omkaderen.
